Pożar to niekontrolowany proces spalania w miejscu do tego nieprzeznaczonym.

Dużym zagrożeniem pożarowym na terenie gminy jest gęste zalesienie, liczne szlaki turystyczne, stacja paliw, budynki mieszkalne, obiekty użyteczności publicznej. Zagrożenie pożarowe może wystąpić w dowolnym miejscu na terenie gminy.

Skutki – bezpośrednie zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi, degradacja środowiska naturalnego.

Profilaktyka przeciwpożarowa w budynkach mieszkalnych

polega na właściwym przygotowaniu budynków do ochrony przeciwpożarowej poprzez wykonanie następujących przedsięwzięć:

• usunięcie wszystkich zbędnych materiałów łatwopalnych,
• zabezpieczenie budynków w podręczne środki gaśnicze i w podręczny sprzęt gaśniczy,
• przygotowanie i oznakowanie wyjść zapasowych, korytarzy przejść, z których powinny być usunięte wszystkie przedmioty,
• oszklenie wszystkich otworów okiennych na strychach, w piwnicach, klatkach schodowych w budynkach wielokondygnacyjnych itp. (zapobiega przedostaniu się iskier, a tym samym rozprzestrzenianiu się ognia),
• utrzymanie w odpowiednim stanie dojazdów i punktów czerpania wody,
• kontrolowanie instalacji elektrycznej i gazowej,
• zachowanie ostrożności podczas korzystania z pieców węglowych,
• zapoznanie się ze sposobami likwidacji zarodków pożarów,
• przy wejściach (włazach) z klatki schodowej na strych i ze strychu na dach powinny być zainstalowane mocne, wygodne drabinki.
• Na drzwi i okna, na klatkach schodowych i przejściach między nimi wyjściach na dachu itp. nie zakładać krat. Krata utrudnia ewakuację podczas pożaru oraz wydłuża czas oczekiwania na pomoc strażaków. W obawie przed złodziejami należy zakładać kraty z możliwością otworzenia ich od wewnątrz. Klucz należy zostawić w miejscu znanym wszystkim domownikom. Pamiętać należy, że może to być jedyna droga ewakuacji. Korytarzy i dojść do mieszkań nie należy zastawiać sprzętami, gdyż w ten sposób utrudnia się drogę ewakuacji oraz dojście ratowników.

W ramach profilaktyki przeciwpożarowej przy eksploatacji urządzeń energetycznych:

• nie stosować bezpieczników o większej mocy, niż wskazane, nie „watować bezpieczników topikowych”,
• używać tylko tyle odbiorników prądu elektrycznego, na ile obliczono moc instalacji elektrycznej; nadmierne obciążenie instalacji powoduje przegrzewanie się przewodów wypalanie styków w gniazdkach, puszkach rozgałęźnych,
• nie eksploatować uszkodzonych urządzeń elektrycznych,
• nie ustawiać sprzętu telewizyjnego i radiowego „na niewentylowanych” regałach, na półkach obłożonych książkami i innymi materiałami palnymi, ponieważ powolne i długotrwałe nagrzewanie zakurzonych przedmiotów może doprowadzić do zapłonu,
• nie podłączać odbiorników energii poprzez stosowanie prowizorek oraz przedłużaczy elektrycznych,
• nie ustawiać elektrycznych urządzeń grzewczych w pobliżu materiałów palnych (mebli, firanek itp.).

W ramach profilaktyki przeciwpożarowej przy eksploatacji urządzeń gazowych:

• nie przechowywać w mieszkaniu więcej niż 2 butli gazowych o ładunku nie przekraczającym 11kg (niepodłączonych do urządzeń gazowych
• nie przechowywać butli gazowych w pomieszczeniach poniżej poziomu terenu (piwnicach, klatkach schodowych). Gaz propan-butan jest cięższy od powietrza i w przypadku zalegania grozi wybuchem,
• nie zatykać przewodów wentylacyjnych, ponieważ w przypadku braku odpowiedniej ilości powietrza gaz nie ulega całkowitemu spalaniu i wtedy powstaje niewyczuwalny tlenek węgla i można ulec zatruciu,
• okresowo zlecać czyszczenie kanałów wentylacyjnych i kominowych; zaniedbanie tych czynności jest często przyczyną śmiertelnych zatruć tlenkiem węgla, szczególnie w czasie kąpieli w łazienkach wyposażonych w piece gazowe
• nie należy ogrzewać mieszkania kuchnią gazową, gdyż takie praktyki bardzo często kończą się poważnymi zatruciami,
• stosując gazowe urządzenia promiennikowe wyposażone w katalizatory należy pamiętać, że mogą być używane w pomieszczeniach o powierzchni powyżej 40 m2, w których nie przebywają stale ludzie,
• nie ustawiać urządzeń grzewczych w pobliżu materiałów palnych (mebli, firanek itp.).

Nieostrożność i niezachowanie elementarnych zasad bezpieczeństwa pożarowego to przyczyny powstania większości pożarów, dlatego należy:

• nie pozwalać, by dzieci bawiły się ogniem otwartym, materiałami pirotechnicznymi czy urządzeniami elektrycznymi. Nigdy nie pozostawiać małoletnich dzieci bez opieki,
• nie spalać śmieci w śmietnikach,
• nie zaprószać ognia w zsypie na śmieci,
• nie palić papierosów w łóżku lub fotelu przed zaśnięciem,
• nie zapalać świec stojących pod półkami lub lamp z abażurem przylegającym bezpośrednio do palnych mebli. Nagrzewanie może trwać wiele godzin, aż do momentu zapalenia,
• nie pozostawiać włączonej kuchenki gazowej bez dozoru. Kipiąca woda z garnka może doprowadzić do wybuchu zgaszonego, ulatniającego się gazu,
• należy posiadać gaśnicę proszkową o wadze minimum 2 kg, którą w razie konieczności będzie można ugasić pożar w zarodku. Taką gaśnicą można gasić palące się urządzenia elektryczne będące pod napięciem.

Kiedy wyjeżdżamy na dłuższy czas z domu musimy pamiętać o wyłączeniu zasilania prądem elektrycznym oraz zakręcić zarówno zawór gazowy jak i wody. Sąsiadom pozostawiamy informację, gdzie będziemy przebywać. W przypadku posiadania butli gazowej należy dokładnie zakręcić zawór.

W sytuacjach, gdy powstanie pożar:

• dzwonić pod numer Straży Pożarnej (tel. 998)
• o ile jest to możliwe należy w zarodku ugasić pożar przy pomocy posiadanych środków (gaśnica, woda), pamiętając o bezpieczeństwie własnym i innych osób.
• do gaszenia pożaru urządzeń elektrycznych nigdy nie należy stosować wody,
• o zagrożeniu należy powiadomić sąsiadów,
• w przypadku, gdy nie można opuścić mieszkania należy przejść do pomieszczeń najdalej położonych od miejsca gdzie się pali i krzykiem wzywać pomocy,
• należy pamiętać o odłączeniu dopływu energii elektrycznej (wyłączyć bezpieczniki).

W sytuacjach, gdy poczujesz gaz:

• powiadomić należy pogotowie gazowe (tel. 992)
• powiadomić sąsiadów,
• nie włączać światła ani żadnych urządzeń elektrycznych, nie zapalać zapałek ani zapalniczek czy też urządzeń iskrzących,
• zamknąć zawór gazu w mieszkaniu,
• otworzyć szeroko okna powodując wywiew gazu na zewnątrz, zmniejszając w ten sposób jego stężenie.

Po pożarze:

• upewnić się, czy właściwe służby (władze, straż pożarna) stwierdziły, że budynek jest bezpieczny;
• uważać na oznaki dymu i gorąca;
• nie włączać instalacji elektrycznej w budynku (pomieszczeniu) po pożarze przed jej sprawdzeniem przez elektryka;
• zachować czujność i uwagę, gdyż po pożarze elementy konstrukcyjne budynku (zabudowań) mogą być osłabione (np. dachy i stropy) i mogą wymagać naprawy;
• gdy potrzebujesz mieszkania, żywności lub straciłeś w pożarze osobiste przedmioty, zwróć się do gminy lub skontaktuj się z organizacjami wspomagającymi poszkodowanych;
• jeśli inspektor budowlany stwierdzi, że budynek po pożarze jest niebezpieczny, należy opuścić dom:

• konieczności opuszczenia domu powiadom policję, aby wzięła go i pozostawione mienie pod ochronę;
• zabierz ze sobą dowód tożsamości i inne ważne dokumenty, niezbędne i cenne przedmioty (okulary, lekarstwa, polisy ubezpieczeniowe, pieniądze);
• skontaktuj się z agentem ubezpieczeniowym w przypadku, gdy Twoje mieszkanie, dom,zabudowania gospodarskie i pozostałe mienie ubezpieczyłeś od pożaru;
• wyrzuć produkty żywnościowe, napoje i lekarstwa, które były narażone na działanie wysokiej temperatury, dymu i płomieni. Dotyczy to również zawartości lodówki i zamrażarki. Nie wolno też ponownie zamrażać rozmrożonej żywności.

• jeśli sejf (metalowa skrzynia) uległy oddziaływaniu pożaru, nie próbuj ich otwierać. W ich wnętrzu przez długi czas (wiele godzin) może utrzymywać się wysoka temperatura. Jeśli otworzysz drzwi sejfu lub skrzyni przed wychłodzeniem, powietrze z zewnątrz w połączeniu z wysoką temperaturą wnętrza sejfu (skrzyń) może spowodować zapalenie się zawartości;
• poinformuj przyjaciół, krewnych, agenta ubezpieczeniowego, pracodawcę szkołę urząd pocztowy o miejscu Twojego tymczasowego zakwaterowania.