Określenie „obrona cywilna” oznacza wypełnienie wszystkich lub niektórych zadań humanitarnych wymienionych niżej mających na celu ochronę ludności cywilnej przed niebezpieczeństwami wynikającymi z działań zbrojnych lub klęsk żywiołowych i przezwyciężanie ich bezpośrednich następstw, jak też zapewnienie warunków koniecznych do przetrwania.

Zadania obrony cywilnej obejmują w szczególności:

• wykrywanie zagrożeń oraz ostrzeganie i alarmowanie,
• organizowanie ewakuacji ludności,
• przygotowanie budowli ochronnych,
• zaopatrywanie ludności w sprzęt i środki ochrony indywidualnej,
• zaciemnianie i wygaszanie oświetlenia,
• organizowanie i prowadzenie akcji ratunkowych,
• udzielanie poszkodowanym pomocy medycznej,
• walkę z pożarami,
• przygotowanie oraz prowadzenie likwidacji skażeń i zakażeń,
• ochrona żywności i innych dóbr niezbędnych do przetrwania,
• organizowanie doraźnych pomieszczeń i zaopatrzenia dla poszkodowanej ludności,
• zabezpieczenie dóbr kultury, urządzeń użyteczności publicznej, ważnej dokumentacji,
• doraźne przywracanie działania niezbędnych służb użyteczności publicznej, w tym pomocy w budowie i odbudowie awaryjnych ujęć wody pitnej,
• doraźną pomoc w przywracaniu i utrzymaniu porządku w strefach dotkniętych klęskami,
• doraźną pomoc w grzebaniu zmarłych.

FORMACJE OBRONY CYWILNEJ w okresie pokoju mogą również współdziałać w zwalczaniu klęsk żywiołowych i zagrożeń środowiska oraz usuwaniu ich skutków, organizowanym i prowadzonym przez inne organy.

W celu realizacji zadań wynikających z Planu Obrony Cywilnej Gminy związanych z zagrożeniem bezpieczeństwa zewnętrznego państwa i w czasie wojny dla zapewnienia jak najlepszej ochrony ludności oraz możliwości przetrwania w warunkach ekstremalnych związanych z wystąpieniem tych zagrożeń uruchamia się niezbędne struktury organizacyjne i niezbędne zasoby umożliwiające minimalizację niekorzystnych skutków następstw wywalanych tymi zagrożeniami.

Sygnały alarmowe i komunikaty

Podstawowe pojęcia:

Monitorowanie zagrożeń – obserwacja, pozyskiwanie informacji o potencjalnych zagrożeniach dla życia i mienia człowieka czy stanu środowiska w celu przygotowania właściwych działań w przypadku ich wystąpienia. Monitoring pozwala także na podjęcie akcji naprawczych lub usuwania skutków w już w zaistniałej sytuacji np. zagrożenia powodziowego czy ekologicznego.

Ostrzeganie – polega na przekazywaniu przez organy wykrywające lub ustalające stan zagrożenia, informacji o możliwości uderzeń z powietrza oraz o skażeniach i zakażeniach organom odpowiedzialnym za alarmowanie.

Alarm – sygnał wzywający do gotowości na wypadek zagrożenia. Najczęściej to sygnał dźwiękowy.

Alarmowanie - działania mające na celu natychmiastowe przekazanie sygnału do właściwych terytorialnie władz, służb i ludności na danym terenie, informującego o zagrożeniu skażeniem, skażeniu lub o innym zagrożeniu wymagającym natychmiastowego działania.

Powiadamianie - przekazanie, przy użyciu wszelkich dostępnych środków, określonych sygnałów lub informacji mających na celu zaalarmowanie właściwych władz i ludności o możliwości wystąpienia, wystąpieniu lub ustąpieniu zagrożenia skażeniem oraz przekazanie sposobu postępowania w danym przypadku.

Prognozowanie – dokonywanie oceny rozwoju sytuacji wynikającej z wystąpieniem skażenia z jednoczesnym przewidywaniem i przedstawianiem możliwych skutków skażenia środowiska naturalnego, w szczególności gruntu, wody, powietrza, powierzchni ciała ludzi lub zwierząt, a także określanie wynikających z tego skutków dla funkcjonowania sfery publicznej i obiektów szczególnie ważnych dla bezpieczeństwa i obronności państwa.

Syrena - urządzenie do sygnalizacji dźwiękowej, urządzenie akustyczne służące do powiadamiania ludności o zaistniałych klęskach lub stanach alarmowych.

Rodzaje alarmów

• Sygnały alarmowe

• Komunikaty ostrzegawcze